Nasz serwis używa plików cookies, aby lepiej spełniać Państwa wymagania. Szczegółowe informacje o plikach cookies można znaleźć w naszej Polityce Prywatności. Kontynuując przeglądanie serwisu bez zmian ustawień przeglądarki akceptują Państwo zapisywanie plików cookies.

Polska wersja językowa Angielska wersja językowa Niemiecka wersja językowa

Archeologia

Pierwsze ślady osadnictwa na terenie Drawieńskiego Parku Narodowego i jego otuliny sięgają paleolitu. Zwarte kompleksy leśne Puszczy Drawskiej nie sprzyjały osadnictwu, dlatego zasiedlano jedynie enklawy żyznych gleb oraz polany i łysiny bezleśne. Liczniejsze pozostałości osad ludzkich znane są ze średniej epoki kamiennej, sprzed ok. 6 tys. lat. Myśliwsko - rybackie społeczności, osiedlając się w obrębie Puszczy Drawskiej, korzystały z obfitości ryb i zwierzyny urozmaiconego obszaru leśno-jeziornego. W mezolicie obszar ten był jednym z najintensywniej zasiedlonych regionów niżu europejskiego. Ślady ludzkiej bytności, głównie drobne narzędzia kamienne, znajdowano najczęściej na piaszczystych wyniesieniach w pobliżu wód. Do najstarszych znalezisk archeologicznych należy paleolityczne palenisko o kamiennej konstrukcji z Radęcina oraz paleolityczna chata-szałas odkryta w Jaglisku, na obrzeżu otuliny DPN. Na opisywany obszar najstarsza ludność przybyła znad Dunaju, zajmowała się rolnictwem i reprezentowała kulturę ceramiki wstęgowej. Prowadziła gospodarkę kopieniaczą używając motyk kamiennych. Inna grupa, zajmująca się uprawą roli i hodowlą, reprezentowała kulturę pucharów lejkowatych. W neolicie pojawiła się trzecia grupa ludności zaliczana do tzw. kultury ceramiki sznurowej, a trudniła się głównie pasterstwem. Następnie grupa ta weszła w skład tzw. wczesnobrązowej kultury Polski północnej. We wczesnej epoce żelaza, tutejsze ziemie znalazły się w zasięgu kultury łużyckiej, a zamieszkująca je ludność nie była jednolita etnicznie i na Pomorzu nie może być kojarzona z ludnością prasłowiańską. W III okresie epoki brązu w Drawnie istniało ciałopalne cmentarzysko, na którym odkryto ceramikę guzową, bransoletę i szpilę brązową zwiniętą w uszko. Okres wpływów rzymskich (III-V wiek n.e.) był czasem kontaktów handlowych z ludnością prowincji Imperium Rzymskiego, wówczas Pomorze zamieszkiwały ludy germańskie, związane z plemionami nadbałtyckimi.

Na obszarze otuliny Drawieńskiego Parku Narodowego znajdują się zabytki archeologiczne posiadające własną formę terenową, widoczną na powierzchni ziemi, są to: grodzisko nad Drawą na północ od Drawnika, ruiny zamku w Drawnie, cmentarzysko kurhanowe nad jez. Dominikowo Wielkie oraz w granicach DPN tzw. Szwedzkie Szańce - umocnienia z czasów wojny 30-letniej koło rezerwatu Zawilcowe Lasy.

Opisywany teren w okresie wczesnego średniowiecza zamieszkiwała ludność słowiańska, następnie cały obszar znalazł się w obrębie działalności plemion pomorskich. Okolice Drawna wraz z Pomorzem Zachodnim Mieszko I włączył do państwa polskiego, jednak dążenia książąt pomorskich do rozluźnienia więzi z Polską powodowały ciągłe utarczki zbrojne. Na początku XIII wieku granica wielkopolsko-pomorska została przesunięta na północ, powyżej Choszczna i Drawna, a cały teren wszedł w skład Wielkopolski. W wyniku waśni między książętami wielkopolskimi a pomorskimi, po śmierci Przemysła II, nastąpiły znaczące zmiany dla tego obszaru - teren aż po Gwdę opanowali margrabiowie brandenburscy. Stał się częścią Nowej Marchii. Wtedy pojawił się ród rycerski Wedlów, który odegrał znaczącą rolę dla tych ziem. Wedlowie występowali, w potyczkach z książętami pomorskimi, po stronie Brandenburgii, ale później oddali swe posiadłości Polsce. W drugiej połowie XIV wieku Ziemia Wałecka z Tucznem i Człopą powróciła do Polski, a granica wielkopolsko-brandenburska ustaliła się aż do wieku XVIII na linii dolnej Drawy i Płocicznej, z niewielkimi zmianami. Od początku XV wieku rozpoczęło się na tym terenie panowanie krzyżackie, gdyż Zakon nabył Nową Marchię jako zastaw pożyczki. Okres ten był pełen niepokoju i obfitował w potyczki i bitwy między poplecznikami Zakonu a jego przeciwnikami, co skończyło się sprzedaniem Nowej Marchii w 1454 roku elektorowi brandenburskiemu.

Od średniowiecza po wiek XIX trwał z nierównym nasileniem proces kolonizacji Puszczy Drawskiej, w jego toku wiele powstałych osad pustoszało i było lokowanych na nowo. W okresie średniowiecza miała miejsce akcja kolonizacji, w której ważną rolę pełniły zakony. Pierwsze nadania otrzymali joannici, ale nie mieli większego znaczenia w dziejach Nowej Marchii, natomiast zakon cysterski wywodzący się z Francji w sposób istotny zaznaczył swoją bytność na tym obszarze. Od 1293 roku istniało opactwo cysterskie w Bierzwniku. Zakon o obowiązku pracy na roli budował tamy i jazy, osuszał podmokłe tereny, karczował lasy, zagospodarowywał nieużytki i budował młyny. W latach trzydziestych XVI wieku likwidowano dobra cysterskie i weszły one w skład bierzwnickiej domeny państwowej.

Lokacja nowych osad i zaludnianie opustoszałych wsi Puszczy Drawskiej miało miejsce w XVI wieku, w okresie względnego spokoju na tym obszarze. Swoją akcję kolonizacyjną prowadził Rüdiger Wedel z Drawna, powstały wtedy: Brzeziny, Dominikowi, Głusko, Ostrowiec, Krępa, Niemieńsko, Nowa Korytnica, Nowa Studnica, Miradz, Rościn, Sitno, Brzeźniak. Następna akcja kolonizacyjna prowadzona była przez brandenburską domenę państwową i odbyła się w XVII wieku. Powstało wtedy Radachowo, nową lokalizację, przy drodze solnej z Wielkopolski do Kołobrzegu, zyskał Zatom. W wyniku kolonizacji fryderycjańskiej założono wsie Łęczyn, Mostniki, Moczele, a w końcu XVIII wieku i na początku XIX powstały wsie folwarczne, jak Święciechów, Podegrodzie, Borowiec, Dłusko, Konotop. Od połowy XIX wieku, po wcześniejszych akcjach kolonizacyjnych w Puszczy Drawskiej, zaczął się stopniowy proces wycofywania się osadnictwa z lasów. Obecne tereny Drawieńskiego Parku Narodowego przez cały XIX wiek znajdowały się pod administrowaniem pruskim, jedynie okolice Przesiek w latach 1815-1918 należały do Wielkiego Księstwa Poznańskiego z pozorami polskiej autonomii. Pozostały teren wchodził w skład Brandenburgii, Pomorza i Prus Zachodnich. W latach 1922-1938 opisywane obszary wchodziły w skład tzw. Marchii Granicznej. Teren ten zawsze znajdował się na pograniczu i tak jest do dziś, kiedy to dzieli się miedzy trzy województwa: zachodniopomorskie, lubuskie i wielkopolskie.

Drukuj
YouTube Facebook Instagram
Unia Europejska app app Bądź bezpieczny Park Dzieciom

Szukaj

Galeria

  • fot. Józef Borsuk
  • Bielik, fot. Marcin Bielatko
  • Stara Węgornia, fot. Marcin Bielatko
  • Czapla siwa, fot. Marcin Bielatko
  • Wydra, fot. Ł. Łukasik
  • Perkoz dwuczuby, fot. Marcin Bielatko
  • Storczyki, fot. Marcin Bielatko
  • Wydra, fot. C. Korkosz
  • Drawa, fot. Marcin Bielatko
  • Łabędź niemy, fot. Marcin Bielatko

Newsletter

Będziemy informować Cię o nowościach w serwisie oraz ważnych wydarzeniach w Parku.

Kontakt

Drawieński Park Narodowy,
ul. Leśników 2, 73-220 Drawno,

tel.: (095) 768 20 51,

       (095) 768 20 52

fax: (095) 768 25 10

email: [email protected]