Monitoring gatunków inwazyjnych cz. 1

Gatunek inwazyjny to gatunek obcego pochodzenia, który rozprzestrzenia się naturalnie lub z udziałem człowieka i stanowi zagrożenie dla fauny i flory danego ekosystemu. Konkuruje z gatunkami rodzimymi o niszę ekologiczną a także przyczynia się do ich wyginięcia.

Gatunki inwazyjne stanowią drugie – zaraz po niszczeniu siedlisk – największe zagrożenie dla światowej bioróżnorodności. Inwazyjne gatunki roślin stanowią szczególny problem na obszarach chronionych, wypierając rodzime gatunki roślin, dla ochrony których utworzono te obszary. W takim przypadku zachodzi konieczność usuwania intruzów (ze strony GIOŚ).

Drawieński Park Narodowy prowadzi monitoring tych gatunków i prowadzi politykę w kierunku ograniczenia ich ekspansji.

Jednym z nich jest niecierpek drobnokwiatowy. Zgodnie z aktualną wiedzą, jego ekspansji sprzyjają zaburzenia w ekosystemach leśnych, np. rębnie oraz drogi leśne i szlaki turystyczne, wzdłuż których gatunek się rozprzestrzenia. Ze względu na skalę zjawiska oraz biologię gatunku (np. sposób rozmnażania się) ekspansja nie jest możliwa do powstrzymania, a gatunek nie jest możliwy do wyeliminowania.

W Drawieński Parku Narodowym zaleca się unikanie prowokowania postępu ekspancji poprzez np. nie tworzenie dodatkowych miejsc koncentracji turystów (nowych szlaków, ścieżek, miejsc biwakowania itp.).

Fot. Niecierpek przy Bogdance

Fot. Niecierpek przy Podszklu nad Drawą

Kolejny to rdestowiec ostrokończysty. Na terenie DPN występuje w trzch miejscach, jedno ze stanowisk znajduje się na terenie dawnej osady Zuchowmüle.

Zgodnie z wytycznymi operatu Flora z 2013 r. stanowiska rdestówców będące elemenetem roślinności dawnych osady należy oszczędzić, ale stale monitorować ich zasięg nie dopuszczjąc do rozprzestrzeniania się.

Fot. Rdestowiec w Zuchowmüle

Łubin trwały to gatunek , który masowo występuje na przydrożach, poboczach dróg, na nasypach. Uprawioany jest również jako roślina ozdobna w przydomowych ogrodach. W DPN zaobserwowano go na wilgotnych łąkach stroczykowych. Próby ograniczenia występowania rośliny byłyby nieefektywne gdyby nie ochrona czynna łąk, a w szczególności koszenie, które eliminuje łubin

Fot. Łubin trwały na jednej z łąk nad rzeką Płociczną

Dużym zagrożeniem dla cennych ekosystemów jakimi są torfowiska, bory bagienne, brzeziny i wilgotne łąki jest tawuła kutnerowata. Jest to to gatunek bardzo groźny i niezwykle ekspansywny.

Fot. Tawuła kutnerowata na jednym z torfowisk poza terenem DPN (fot. GIOŚ)

Gdy dojdzie do zasiedlenia, tawuła bardzo szybko zwiększa zagęszczenie, masowo porastając dany obszar. W ten sposób cenne ekosystemy ulegają degradacji, tracą swoje walory florystyczne i faunistyczne. Tawuła kutnerowata występuje np. na torfowiskach w Nadleśnictwach graniczących z DPN np. w Nadleśnictwach: Człopa, Tuczno, Bierzwnik. Dobra wiadomość jest taka, że monitoring wszystkich torfowisk na terenie DPN nie wskazuje na razie na występowanie tej rośliny. W przypadku znalezienia stanowisk na terenie Parku podczas kolejnych monitoringów, konieczne będzie eliminowanie tawuły we wczesnej fazie ekspansji.

A tak wyglądają niektóre torfowiska na terenie Parku bez tawuły.